سیستم عامل لینوکس چیست؟ - رنک هاست

دلایل استفاده از لینوکس

این سوال یکی از رایج‌ترین سوالاتی است که در مورد سیستم‌های لینوکس مطرح می‌شود: اگر از سیستم‌عاملی ساده مانند ویندوز استفاده می‌کنیم، چرا باید به سراغ سیستم‌عاملی پیچیده‌تر مثل لینوکس برویم؟
در پاسخ باید گفت که لینوکس ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی دارد که آن را از سایر سیستم‌عامل‌ها متمایز می‌کند و به یکی از پرکاربردترین سیستم‌عامل‌ها تبدیل شده است. اگر می‌خواهید از مشکلاتی نظیر ویروس‌ها، بدافزارها، کاهش سرعت، خرابی‌ها، هزینه‌های تعمیرات و بسیاری مشکلات دیگر رهایی یابید، لینوکس می‌تواند یک راه‌حل عالی باشد. علاوه بر این، لینوکس مزایای زیادی نسبت به دیگر سیستم‌های عامل دارد و نکته مثبت دیگر این است که می‌توانیم از آن به صورت رایگان استفاده کنیم. حالا بیایید نگاهی به برخی از ویژگی‌های خاص لینوکس بیندازیم:

رایگان و متن باز بودن

اکثر سیستم‌های عامل به صورت کامپایل شده عرضه می‌شوند، به این معنی که کد منبع آن‌ها ابتدا توسط برنامه‌ای به نام کامپایلر ترجمه می‌شود تا به زبانی که کامپیوتر می‌تواند درک کند تبدیل شود. این فرآیند، اصلاح و تغییر کد کامپایل شده را دشوار می‌کند. اما در سیستم‌عامل‌های متن باز، داستان کاملاً متفاوت است. در این سیستم‌ها، علاوه بر نسخه کامپایل شده، کد منبع نیز در دسترس قرار دارد که به هر کسی با دانش لازم این امکان را می‌دهد تا آن را ویرایش و اصلاح کند. به عبارت ساده‌تر، لینوکس یک سیستم‌عامل است که به صورت «برای مردم و توسط مردم» طراحی شده است.

 امن بودن

لینوکس از ویژگی‌های امنیتی متعددی برخوردار است که شما را از ویروس‌ها، بدافزارها، کاهش سرعت و خرابی‌ها محافظت می‌کند. علاوه بر این، این سیستم‌عامل از داده‌های شما نیز به خوبی محافظت می‌کند. ویژگی‌های امنیتی لینوکس یکی از دلایل اصلی پذیرش آن توسط توسعه‌دهندگان و صاحبان سرورها است. البته لینوکس کاملاً ایمن نیست، اما در مقایسه با سایر سیستم‌های عامل رایج، آسیب‌پذیری کمتری دارد. در این سیستم‌عامل، هر برنامه برای اجرا به مجوز از سوی کاربر مدیر نیاز دارد. تا زمانی که مدیر رمز عبور دسترسی را وارد نکند، هیچ ویروس یا برنامه‌ای قادر به اجرا نخواهد بود. به همین دلیل، سیستم‌های لینوکس به هیچ برنامه آنتی‌ویروسی نیاز ندارند.

 مناسب بودن برای توسعه‌دهندگان

لینوکس گزینه‌ای عالی برای توسعه‌دهندگان است، زیرا از اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی پرکاربرد مانند C/C++، Java، Python، Ruby و غیره پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این، این سیستم‌عامل با بسیاری از اپلیکیشن‌های مفید برای توسعه‌دهندگان سازگار است. توسعه‌دهندگان متوجه شده‌اند که ترمینال لینوکس عملکردی بهتر از خط فرمان ویندوز دارد و به همین دلیل آن را به خط فرمان ویندوز ترجیح می‌دهند. همچنین، پشتیبانی از SSH به مدیریت سریع و کارآمد سرورها کمک می‌کند. اگر با مفهوم SSH آشنا نیستید، می‌توانید محتوای “SSH چیست و چه کاربردی دارد؟” را مطالعه کنید.

انعطاف‌پذیر بودن

لینوکس یک سیستم‌عامل بسیار انعطاف‌پذیر است که می‌توان از آن در انواع مختلف کاربردها استفاده کرد، از جمله اپلیکیشن‌های دسکتاپ، سیستم‌های تعبیه‌شده و برنامه‌های سرور. لینوکس از یک ساعت مچی تا یک ابرکامپیوتر قابل استفاده است. این سیستم‌عامل در بسیاری از دستگاه‌ها از جمله تلفن‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها، کامپیوترهای شخصی، خودروها و حتی یخچال‌ها یافت می‌شود. علاوه بر این، لینوکس از گزینه‌های متنوعی برای سفارشی‌سازی پشتیبانی می‌کند و به کاربران این امکان را می‌دهد که سیستم خود را مطابق با نیازهای خاص خود تنظیم کنند.

منظور از توزیع لینوکس چیست؟

لینوکس دارای چندین نسخه مختلف است که برای انواع مختلف کاربران طراحی شده‌اند. از کاربران مبتدی تا حرفه‌ای‌ها، توزیع‌های متنوعی برای هر سطح از تجربه کاربری ارائه می‌شود. این نسخه‌ها که به آنها توزیع‌ها یا به طور کوتاه distros گفته می‌شود، معمولاً به صورت رایگان قابل دانلود هستند. کاربران می‌توانند آنها را روی دیسک یا درایو USB ذخیره کرده و به راحتی منتقل کرده و بر روی سیستم‌های مختلف نصب کنند. بسیاری از توسعه‌دهندگان نیز لینوکس را اصلاح کرده و توزیع‌های مخصوص به خود را ساخته‌اند. برای آشنایی بیشتر با انواع توزیع‌های لینوکس، می‌توانید محتوای “توزیع‌های لینوکس” را مطالعه کنید.

توزیع‌های لینوکس مختلفی در بازار موجود است که هرکدام ویژگی‌ها و جنبه‌های متفاوتی از سیستم‌عامل لینوکس را برای کاربران فراهم می‌کنند. کاربران می‌توانند بسته به نیاز و ترجیحات خود، هر توزیع را انتخاب کنند. برخی از انواع سیستم‌عامل لینوکس عبارت‌اند از:

• LINUX MINT
• MANJARO
• DEBIAN
• UBUNTU
• ANTERGOS
• SOLUS
• FEDORA
• ELEMENTARY OS
• OPENSUSE

برای مبتدیان، توزیع‌هایی مانند Ubuntu و Linux Mint توصیه می‌شوند، زیرا رابط کاربری ساده و مستندات جامع دارند. برای توسعه‌دهندگان ماهر، Debian و Fedora انتخاب‌های خوبی خواهند بود، زیرا این توزیع‌ها بیشتر به پایداری و انعطاف‌پذیری معروف هستند. هر توزیع لینوکس ساختار متفاوتی از دسکتاپ دارد. برخی توزیع‌ها از رابط‌های کاربری مدرن و پیشرفته مانند GNOME و Pantheon استفاده می‌کنند، در حالی که دیگر توزیع‌ها از محیط دسکتاپ سنتی‌تر مانند KDE بهره می‌برند.

پوسته و شل چیست؟

سیستم‌عامل لینوکس برخلاف ویندوز و مکینتاش، این امکان را به کاربران می‌دهد که ظاهر ابزارهای پوسته دسکتاپ خود را تغییر دهند. برای لینوکس دسکتاپ‌های مختلفی توسعه یافته که GNOME یکی از محبوب‌ترین آن‌ها است. پس از GNOME، چندین پوسته دیگر نیز به محبوبیت رسیده‌اند. علاوه بر این، توسعه‌دهندگان خلاق لینوکس، توانسته‌اند پوسته‌های مشابه ویندوز و مکینتاش را شبیه‌سازی کنند، به طوری که کاربران هنگام استفاده از آن‌ها، احساس آشنایی و راحتی خواهند داشت.

در ادامه آن‌ها را نام می‌بریم:

• Gnome
• Xfce
• Unity
• KDE Plasma
• LXQT
• Cinnamon
• Mate
• Pantheon
• Deepin
• Enlightenment

 انواع سیستم عامل لینوکس از نظر کاربرد

سیستم عامل های موبایلی

از آنجا که سیستم‌عامل اندروید بر پایه هسته لینوکس طراحی شده و تمامی امکانات آن را به همراه دارد، می‌توان گفت که بیش از نیمی از مردم جهان در جیب خود یک سیستم‌عامل لینوکس را حمل می‌کنند. این موضوع خود نشان‌دهنده محبوبیت فراوان لینوکس است. علاوه بر اندروید، سیستم‌عامل‌های موبایلی دیگری مانند آبونتو تاچ، پور، موبیان، پلاسما، پست مارکت، لاینیج، فایرفاکس او اس، سیل فیش، کای، کالی او اس و… نیز بر پایه لینوکس ساخته شده‌اند. با این حال، اندروید به دلیل پشتیبانی قوی از سوی شرکت گوگل و استراتژی‌های بازاریابی و توسعه موفق خود، توانست به محبوبیت چشمگیری دست یابد.

بدون شک نمی‌توان سرمایه عظیم گوگل را در توسعه اندروید نادیده گرفت. معمولاً یک سیستم‌عامل به میزان تعداد اپلیکیشن‌هایی که برای آن موجود است، محبوب می‌شود و گوگل برای اندروید، سرمایه‌گذاری بزرگی روی گوگل پلی انجام داد تا تعداد اپلیکیشن‌های آن را به طور نامحدود افزایش دهد. این استراتژی باعث شد که اندروید به یکی از پرکاربردترین سیستم‌عامل‌های موبایل در جهان تبدیل شود و به راحتی در دسترس کاربران قرار گیرد.

سیستم عامل های دسکتاپ

این سیستم‌عامل‌ها برای کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ‌ها طراحی شده‌اند. در دنیای لینوکس، توزیع‌های مختلفی طراحی و منتشر شده که از محبوب‌ترین آن‌ها اوبونتو است. اوبونتو (توزیعی از لینوکس که توسط شرکت Canonical توسعه داده شده) بر مبنای دبیان طراحی شده و به دلیل حمایت‌های شرکت Canonical و به‌روزرسانی‌های منظم، از محبوبیت زیادی برخوردار است. اوبونتو به قدری قوی است که خود مبنای بسیاری از سیستم‌عامل‌های دیگر مانند اوبونتو استودیو (Ubuntu Studio)، لینوکس مینت (Linux Mint) و زُرین (Zorin) قرار گرفته است. اگر علاقه‌مندید که بیشتر با اوبونتو آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم محتوای “اوبونتو چیست؟” را مطالعه کنید.

از میان تمام سیستم‌عامل‌های لینوکسی، زُرین از همه نظر برجسته و خوش درخشیده است. زُرین نمای تمام سیستم‌عامل‌های دیگر را شبیه‌سازی کرده و تجربه‌ای مشابه با ویندوز را برای کاربران فراهم می‌کند. این ویژگی خاص زُرین، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای افرادی تبدیل کرده که قصد مهاجرت از ویندوز به لینوکس را دارند. علاوه بر زُرین، لینوکس مینت نیز یکی از بهترین گزینه‌ها برای کاربران ویندوزی است که به دنبال تجربه‌ای ساده و آشنا در دنیای لینوکس هستند.

سیستم عامل های سرور

سیستم‌عامل‌های سرور بیشتر برای خدمات آنلاین مانند سرویس‌های میزبانی وب (Hosting)، محیط‌های ذخیره‌سازی ابری (Cloud) و پردازش‌های ابری کاربرد دارند. این سیستم‌عامل‌ها معمولاً به صورت تک‌وظیفه‌ای استفاده می‌شوند و تنها برای اجرای یک سرویس خاص طراحی می‌شوند. البته در برخی موارد، ترکیبی از چند وظیفه هم ممکن است استفاده شود، اما به طور کلی در این سیستم‌عامل‌ها امنیت سرویس‌ها اهمیت بالایی دارد، زیرا قرار نیست مانند سیستم‌های شخصی چندین کار مختلف انجام دهند. برای سیستم‌عامل‌های سرور، امنیت داده‌ها و اطلاعات از اهمیت فراوانی برخوردار است، بنابراین نوع پوسته یا شل کمتر اهمیت دارد. در این سیستم‌عامل‌ها، محیط دسکتاپ بیشتر جنبه نظارتی دارد تا کار مداوم. در میان این نوع سیستم‌عامل‌ها، آبونتو سرور (Ubuntu Server)، رد هات (Red Hat) و سوسه (SUSE) از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بهترین سیستم‌عامل‌های سرور، می‌توانید محتوای “بهترین سیستم عامل برای سرور چیست؟” را مطالعه کنید.

کاربردهای تجاری لینوکس

بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند سونی و مایکروسافت از لینوکس برای محصولات خود استفاده می‌کنند، زیرا این سیستم‌عامل قادر است به راحتی بر روی انواع مختلف سخت‌افزارها اجرا شود. علاوه بر این، لینوکس رایگان است و بسیاری از کامپوننت‌های آن از پیش آماده و طراحی شده‌اند که این ویژگی‌ها موجب صرفه‌جویی قابل توجهی در هزینه‌ها می‌شود. برای مثال، شرکت سونی از لینوکس در کنسول بازی خود، PlayStation، و شرکت نینتندو نیز در GameCube از لینوکس بهره برده‌اند. این استفاده به آن‌ها کمک کرده تا هزینه‌های تولید را به شکل چشمگیری کاهش دهند و عملکرد بهتری ارائه دهند.

بسیاری از شرکت‌هایی که در زمینه اینترنت اشیاء (IoT) یا هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند، برای اجرای کدهای سخت‌افزاری محصولات خود از نسخه‌های لینوکس کم‌حجم مانند Raspberry Pi استفاده می‌کنند. این نسخه‌ها نیازی به دسکتاپ ندارند و اغلب تنها قابلیت پشتیبانی از یک LED متنی را دارند. به‌علاوه، بسیاری از مودم‌های خانگی که استفاده می‌کنیم، برای اجرای کدهای خود از لینوکس‌های بسیار کم‌حجم با حجم ۵ تا ۱۰ مگابایت بهره می‌برند. سرویس تنظیمات مودم‌ها نیز معمولاً از همین بخش لینوکسی برای اجرا در مرورگر استفاده می‌کند. این ویژگی‌ها به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که با صرفه‌جویی در منابع و حافظه، دستگاه‌های کوچک و کم‌هزینه با کارایی بالا تولید کنند.

سخن پایانی

لینوکس یک سیستم عامل قدرتمند، به ویژه از نظر امنیتی، محسوب می‌شود. این ویژگی امنیتی باعث شده تا لینوکس در بسیاری از سرورهای امنیتی، ابرکامپیوترها و کاربردهای نظامی انتخاب اول باشد. علاوه بر این، متن‌باز بودن این سیستم عامل یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته آن است که آن را نسبت به سایر سیستم‌های عامل متمایز می‌کند. در این مقاله، مزایا و معایب سیستم عامل لینوکس را بررسی کردیم تا شما بهتر بتوانید تصمیم بگیرید که آیا این سیستم عامل برای نیازهای شما مناسب است یا خیر.

پشتیبانی گسترده از اپلیکیشن‌ها و وجود هزاران توزیع که توسط خود کاربران توسعه یافته و به اشتراک گذاشته شده است، لینوکس را به یکی از پرطرفدارترین سیستم‌های عامل در سطح دنیا تبدیل کرده است. هرچند محیط کار با لینوکس ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد، اما به جرئت می‌توان گفت که ساده‌ترین روش نصب را در میان تمامی سیستم‌های عامل دارد. این ویژگی، همراه با انعطاف‌پذیری و رایگان بودن آن، باعث شده تا لینوکس انتخاب بسیاری از کاربران در سراسر جهان باشد.

لینوکس از توزیعی به نام Live برای اجرای سیستم عامل بدون نیاز به نصب استفاده می‌کند. این بدان معناست که کاربر می‌تواند سیستم عامل را مستقیماً از روی یک درایو USB یا DVD اجرا کرده و از تمامی ویژگی‌های آن بهره‌مند شود، بدون اینکه نیازی به نصب آن داشته باشد. پس از آزمایش محیط و اطمینان از رضایت خود، کاربر می‌تواند با یک کلیک ساده روی گزینه “Install”، لینوکس را به راحتی نصب کند. این قابلیت، تجربه‌ای بی‌دردسر و سریع را برای کاربران فراهم می‌آورد.